ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΤΙΚΑ ΝΥΧΤΕΡΙΝΑ ΚΑΛΑΝΤΑ ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΥ

Περασμένες εποχές, γεμάτες νοσταλγία για τους παλιούς κατοίκους του Ασπρόπυργου.

http://www.youtube.com/watch?v=ujhblm0CnNA

ΝΥΧΤΕΡΙΝΑ ΚΑΛΑΝΤΑ ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΥ

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΑ ΚΑΛΑΝΤΑ ΤΩΝ ΦΩΤΩΝ ΠΟΥ ΕΛΕΓΑΝ ΣΤΟΥΣ ΤΣΟΠΑΝΟΥΣ

Σήκω τσοπάνε να νιφτείς
Να κάνεις το σταυρό σου
να πας να ανοίξεις το μαντρί
να βγουν τα ευλογημένα
Που τα ευλόγησε ο Χριστός
κι η Παναγιά παρθένα.
Γεμίζει ο κάμπος πρόβατα
και τα βουνά όλο γίδια
Βαράς και την φλογέρα σου
χορεύουν οι στερφάδες
Που΄ χεις και τα κουδούνια σου
τα ασημοβαμμένα
Που’ χεις και τ ΄ άγρια σκυλιά
με σύρματα πλεγμένα
Που’ χεις και στις καρδάρες σου
μεταξωτά ζουνάρια ………

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΧΟΡΩΝ
Αττική...Στο Χθές και στο Σήμερα

Η εξέλιξη και οι συνθήκες που διαμόρφωσαν την λαϊκή παράδοση περιοχών της Δ. Αττικής όπως ο Ασπρόπυργος , η Ελευσίνα , τα Μέγαρα και της Β.Α. Αττικής αντίστοιχα από το 1900 εως σήμερα θα παρουσιάσουν οι εισηγητές Παναγιώτης Πέστροβας και Γιάννης Γαντζίας στο Σεμινάριο Ελληνικών χορών που διοργανώνει ο Πολιτιστικός Σύλλογος Γυναικών Κρυονερίου Αττικής . Η μουσική , ο χορός , τα τραγούδια , η φορεσιά , τα ήθη και έθιμα θα παρουσιαστούν αναλυτικά στο πρώτο μέρος του σεμιναρίου . Θα ακολουθήσει η διδασκαλία των χορών.

Χώρος διεξαγωγής : Πολιτιστικό κέντρο Κρυονερίου (Λεωφόρος Κρυονερίου 3)

Κυριακη 29 Νοεμβριου 2009

Ωρα προσέλευσης 10,30 π.μ , Ωρα έναρξης 11,00 π.μ.

Στην προσπάθεια μου για την διάσωση της τοπικής κληρονομιάς του Ασπρόπυργου με βοήθησαν πολύ τα ιδρυτικά μέλη της χορευτικής ομάδας του Α΄ Κ.Α.Π.Η. Ασπροπύργου.
Ειδική μνεία θα κάνω σε δύο άτομα που έχουν φύγει από την ζωή. Την Μαρία Πηλιχού το γένος Τριβέλλα και τον Αντώνη Πηλιχό, για τις πολύτιμες πληροφορίες τους και το υλικό που μου παρέδωσαν .

«ΤΟ ΑΓΑΛΜΑ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ»

Βρίσκεται στην πλατεία Ηρώων στον Ασπρόπυργο και είναι δωρεά του Στέφανου Τσίγκου, Ασπροπύργιος της Αμερικής.
Στην διπλανή φωτογραφία βλέπουμε την αρβανίτισσα, ηρωίδα μάνα στις αρχές του 1900.

ΟΙ ΔΥΟ ΠΑΛΙΟΙ ΕΝΟΡΙΑΚΟΙ ΝΑΟΙ ΤΟΥ ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΥ

ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

Είναι ενοριακός Ναός. Τo έτος ανέγερσής του είναι άγνωστο. Το αρχικό κτίσμα γκρεμίστηκε
το 1930. Ο νέος Ναός σχεδιάστηκε από τον Ορλάνδο και χτίστηκε με την επίβλεψη του Νομικού. Βρίσκεται μεταξύ των οδών Αθανασίου Τσίγκου & Αγίου Δημητρίου, πίσω από το ιστορικό ρολόι της πόλης, το μνημείο-έμβλημα του Ασπρόπυργου .

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ

ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑ»

Ενοριακός Ναός, που βρίσκεται στην οδό Ευαγγελιστρίας, που ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του. Η παλιά Εκκλησιά, είχε χτιστεί στα μέσα του 19ου αιώνα. Το 1979-1980 γκρεμίστηκε
και άρχισε η ανοικοδόμηση του νέου Ναού και του παρεκκλησίου του Αγίου Νεκταρίου.
Πανηγυρίζει στις 25 Μαρτίου, ημέρα που η Εκκλησία μας τιμά τον Ευαγγελισμό της
Θεοτόκου.

"Ο ΚΥΡΙΟΣ ΠΤΕΡΑΡΧΟΣ"

Αρκετές ελληνικές ταινίες είχαν γυριστεί στον Ασπρόπυργο. Μία από αυτές ήταν και ο κύριος Πτέραρχος (1963) σε σκηνοθεσία του Ντίνου Κατσουρίδη και σενάριο, Αλέκου Σακελάριου-Χρήστου Γιαννακόπουλου.

Εδώ βλέπουμε φωτογραφίες με τον Νίκο Φέρμα και τον Κώστα Δούκα, από σκηνές στην πλατεία Ωρολογίου.

ΓΝΩΡΙΖOΝΤΑΣ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ….

"ΣΤΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ"

**************************************************

"ΡΑΠΤΟΜΗΧΑΝΑΙ

ΣΙΓΓΕΡ"

ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΣ

1930

Χωρίς λόγια……

ΕΘΙΜΑ ΠΟΥ ΠΕΡΑΣΑΝ ΣΤΗΝ ΛΗΘΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ

Σ΄ Μελέτη ντίγκε-τ
γιά-στ γκα Καλύβε-τ
Ο άγιος Μελέτης καίγεται
έξω από τα Καλύβια….

Αυτό το δίστιχο (στην αρβανίτικη τοπική διάλεκτο) μας έλεγαν οι γιαγιάδες μας την παραμονή του Οσίου Μελετίου στις 31 Αυγούστου στον Ασπρόπυργο,όπου το έθιμο ήταν να ανάβουν φωτιές στις γειτονιές και να πηδούν πάνω από αυτές.

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΚΛΕΙΣΤΩΝ- ΦΥΛΗ ΑΤΤΙΚΗΣ

Η παλαίφατος και Σεβασμία Ιερά Μονή "Κοιμήσεως της Θεοτόκου" Κλειστών-Φυλής, είναι το αρχαιότερο Μοναστήρι της Ιεράς Μητροπόλεως Αττικής. Η Μονή είναι κτισμένη σε σημείο που διακρίνεται για τη φυσική ομορφιά και την αγριάδα του τοπίου. Δεν είναι ακριβής η χρονολογία ιδρύσεως της. Aλλοι ανάγουν την αρχή της εις τους χρόνους "επικρατήσεως του Χριστιανισμού εις την Αττικήν" και άλλοι προ της Αλώσεως. Αφορμή ιδρύσεως, υπήρξε η εύρεσις της εικόνος της Θεοτόκου-Ελεούσης εις τον απέναντι της Ιεράς Μονή Βράχο. Το Καθολικό είναι Σταυροειδής Ναός μετά τρούλου. Έως το 1930 ήταν ανδρώα Μονή. Ανεσυστήθη από τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών, ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟ σε Γυναικεία (Π.Δ 25/7/1933 ΦΕΚ 275/1933)Κειμήλια : Κάρα Αγίου Πολυεύκτου, μέρος κάρας Αγίου Πέτρου Πατριάρχου Αλεξανδρείας.Τεμάχια λειψάνων: Αγίου Γεωργίου, Αγίου Χαραλάμπους.Η συμβολή της Ιεράς Μονής στους Εθνικούς αγώνες ήταν σημαντική. Σήμερα υπάρχει νέα αδελφότητα. Οι μοναχές ασχολούνται με διάφορα εργόχειρα, Αγιογραφία και Αναπαλαίωση εικόνων. Πλήθη πιστών καταφεύγουν στην θαυματουργό εικόνα της "Παναγίας της Ελεούσης". Εορτάζει την 15η Αυγούστου εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

***************************
«Παναγία των Κλησών»«Θεοτόκος των Κλισών»«Παναγία Κλισιότισσα της Χασάς»
Ειδυλλιακή είναι για τον αθεράπευτο στοχαστή η τοποθεσία του Μοναστηριού. Καθώς αντικρύζει τα γύρω υψώματα, αφήνει ελεύθερη τη φαντασία του να πετάξει, σαν αχόρταγο πουλί, στις φυλλωσιές του παρελθόντος, για να ικανοποιήσει τη λαιμαργία της, με τους πεσμένους στο χώμα σπόρους της πληροφόρησης.

Απόσπασμα από το βιβλίο «ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΚΛΕΙΣΤΩΝ»

Ο ΖΩΓΡΑΦΟΣ ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΣΙΓΚΟΣ

Ο Θανάσης Τσίγκος γεννήθηκε στην Ελευσίνα το 1914 (με καταγωγή από τον Ασπρόπυργο)και πέθανε στην Αθήνα το 1965.Ήταν το πέμπτο και τελευταίο παιδί της οικογενείας του. Σπούδασε αρχιτεκτονική στο Πολυτεχνείο Αθηνών και από το 1946 εργάστηκε μαζί με άλλους μεγάλους αρχιτέκτονες στην δημιουργία της πόλης-πρώτυπου Μπραζίλια στην Βραζιλία. Τα αποτελέσματα της συσσωρευμένης αρχιτεκτονικής φαντασίας για την δημιουργία αυτής της πόλης είναι γνωστά.Ο Θ. Τσίγκος, ανήσυχο πνεύμα καθώς ήταν δεν περιορίστηκε μόνον στην αρχιτεκτονική. Το 1947 επισκέπτεται το Παρίσι και καταπιάνεται με την σκηνογραφία.Και ενώ η αρχιτεκτονική και η σκηνογραφία είναι οι αρχικές του προοπτικές και το αρχικό του πάθος, εκείνο που περισσότερο τον κατέστησε πανελλήνια γνωστό, ήταν η σχέση του με τα λουλούδια. Τα λουλούδια που τα ζωγράφισε με τόση χάρη και ευαισθησία, με τέτοια χρωματική δύναμη, που δίκαια του χάρισαν τον τίτλο "Ο ζωγράφος των λουλουδιών".

ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ-ΟΙ ΤΟΠΙΚΕΣ ΦΟΡΕΣΙΕΣ

ΝΥΦΙΚΗ ΦΟΡΕΣΙΑ


Νυφική φορεσιά μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα ήταν το « φούντι» η λεγόμενη φορεσιά της Αττικής .
Σταδιακά αρχίζει η διαμόρφωση της δεύτερης κατά σειράς νυφικής φορεσιάς τα «βελούδινα» ή τα «κεντητά». Φορέθηκε περίπου μέχρι το 1920.
Ο συρμός της εποχής οδηγεί πλέον στην απλοποίηση της νυφικής φορεσιάς ως και την εγκατάλειψή της στα μέσα του 1930.










Η ΑΝΔΡΙΚΗ ΦΟΡΕΣΙΑ

Ο ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΗΣ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

ΚΑΠΕΤΑΝ ΜΕΛΕΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

Ο καπετάν Μελέτης Βασιλείου ήταν αγωνιστής του 1821 από τη Χασιά Αττικής.Πρωτεργάτης της επανάστασης στην Αθήνα και την γύρω περιοχή, επικεφαλής στρατιωτικού σώματος που συντηρούσε ο ίδιος. Ο Μελέτης Βασιλείου , επικεφαλής του στρατιωτικού αποσπάσματος των Χασιωτών που με την εύλογη άδεια των της Τουρκικής αρχής οπλοφορούσε τις παραμονές της επανάστασης , ήταν ο εκλεγμένος από τους συμπατριώτες του, μυημένος στη Φιλική Εταιρία.Αμέσως μετά την έκρηξη της επανάστασης στην Πελοπόννησο ο Μελέτης Βασιλείου με εντολή της Φιλικής Εταιρίας εξόπλισε 300 Χασιώτες και συνεργάστηκε με τους Μενιδιάτες υπό τον Αναγνώστη Κιουρκατιότη και οργάνωσαν επαναστατικό στρατόπεδο στο μενίδι. Στις 14 Απριλίου κατέλαβε την Κηφισιά που ήταν οι εξοχικές κατοικίες των Τούρκων, στις 18 Απριλίου πολέμησε στον Κάλαμο όπου εξόντωσε 200 Τούρκους, στις 25 Απριλίου 1821 όλοι μαζί οι επαναστάτες χωρικοί κατέλαβαν την Αθήνα κλείνοντας τους Τούρκους στο κάστρο (Ακρόπολη).

ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ

ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ


H παλιά ονομασία του Ασπρόπυργου ήταν «Καλύβια της Χασιάς» μέχρι τις 16 Οκτωβρίου 1899 όπου και έγινε η μετονομασία σε Ασπρόπυργο.Από προφορική παράδοση γνωρίζουμε ότι, μαζεύτηκαν οι κεφαλές του χωριού για να καταλήξουν πως θα ονομάσουν το χωριό τους. Αρκετά άτομα έλεγαν να το πούνε Θρία η Θριάσιο . Μη γνωρίζοντας όμως την ιστορική προέλευση του ονόματος Θρία και σκεπτόμενοι ότι «θρι» είναι η κόνιδα κατά την τοπική διάλεκτο, αποφάσισαν να το ονομάσουν Ασπρόπυργο, επειδή τότε γινόντουσαν οι ανασκαφές και βρέθηκαν τα ερείπια αρχαίου κτιρίου που οι ντόπιοι το έλεγαν «πυρκ-ι μπάρδ» που σημαίνει στην τοπική διάλεκτο άσπρος πύργος.Έτσι ονομάστηκε Ασπρόπυργος.



***************************************************

ΤΟ ΠΑΝΗΓΥΡΙ ΤΗΣ ΠΟΛΙΟΥΧΟΥ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ

- Το πανηγύρι θεωρείται ότι ξεκίνησε δεκαετίες πριν το 1900 από τους ντόπιους τσοπάνηδες, που έφερναν τα κοπάδια τους στην θάλασσα να τα πλύνουν και είχαν σαν στέκι τα πεύκα της Αγίας Παρασκευής. Στις αρχές του 1900 όταν η συγκοινωνία με την Αθήνα γινόταν με άμαξα, γιατί δεν υπήρχαν ακόμα αυτοκίνητα η τότε δημοτική αρχή, είχε φέρει από την Αθήνα μπάντα. Το πανηγύρι ήταν ένα σημαντικό γεγονός για τον Ασπρόπυργο. Μήνες πριν ξεκινούσαν οι προετοιμασίες για την έξοδο της γυναίκας και της οικογένειας στην αγορά.
- Μέχρι το 1930 περίπου οι οργανοπαίχτες που συμμετείχαν ήταν ντόπιοι, από τη Σαλαμίνα και τα Μέγαρα. Αμέτρητα ονόματα γνωστών καλλιτεχνών έδωσαν το στίγμα τους στο τοπικό πανηγύρι, μαζί με τους ντόπιους, καλλιεργώντας μια παράδοση ορόσημο για την περιοχή, αλλά πολύ περισσότερο για τους κατοίκους του Ασπρόπυργου.